Компьютер

                    Компьютерийн архитектур
      1.1  Компьютерийг хэрхэн зохион бүтэсэн бэ?
Бид энэ хичээлээс эхэдж компьютертэй танилцана.
 Энэ нь шинэ ойлголт биш  юм.
 Компьютерийн  архитектур  гэдэгт  компьютерийн зохион байгуулалтын бүтэц,төхөөрөмжүүдийн тодорхойлт,компьютерийн ажиллах горимыг ойлгоно. Ихэнх шинжлэх ухаанд  техникийн түүхээс үзэхэд ямарваа зүйлийг зохион бүтээхэд байгалаас  ажиглан бүтээсэн байдаг.
 Тэгвэл компьютер нь юуг дууриасан бэ? Хүнийг өөрийг нь. Яагаад гэвэл хүн өөрийн биеэр хийдэг ажлаа компьютерээр хийлгэх гэж оролдсон төдийгүй. оюуны  хөдөлмөрийн бүтээмжээ дээшлүүлж, мэдээлэлтэй ажиллах боломжоо нэмэгдүүлэх зорилгоор түүнийг зохион бүтээсэн.
 Мэдээлэлтэй  ажиллахад хүний гүйцэтгэдэг дөрвөн үндсэн ажил байдаг.
-Мэдээлэл оруулах, хүлээн авах
-Мэдээлэл хадгалах / санах ой /
- Сэтгэх, тооцоолох / мэдээлэл боловсруулах /
- Мэдээлэл /гаргах/ дамжуулах
 Мэдээлэлтэй ажиллахдаа хүн   зөвхөн санаж мэдэж байгаа мэдээллийг ашиглах  төдийгүй ном, лавлах  гадаад эх үүсвэрүүдийг ихэвчлэн ашигладаг.
 Хүний тооцоолох ажлыг гүйцэтгэдэг  төхөөрөмж компьютерт бий.
- Оруулах нь гар хулгана
- Санах байгууламж нь санах ой
- Боловсруулах нь процессор
- Гаргах нь дэлгэц принтер
 Компьютерийн оюун ухааныг хүнийхтэй харьцуулж болохгүй компьютер нь өөрийн програмдаа байгаа командуудыг нарын чанд сахин биелүүлдэг бол хүн өөрийнхөө оюун ухааныг удирдаж чаддагаараа ялгаатай. Анх 1946 онд  Америкийн эрдэмтэн Джон фон Нейман нь компьютерийн төхөөрөмжийн ерөнхий схемийг анх боловсруулсан нь орчин үеийн компьютерийн ажиллах үндсэн  зарчим болсон
       1.2 Компьютерийн хөгжлийн түүх
1.2.1 механик тооцоолох төхөөрөмж
 1642 онд анх Б. Паскаль араатай тооцоолох төхөөрөмж бүтээсэн.
 Яагаад Б. Паскаль нь энэ төхөөрөмжийг бүтээх санааг олсон бэ? гэвэл түүний аав нь тухайн улсынхаа засгийн газарт  татварын ажил хийдэг  байсантай холбоотой юм.
1671 онд В. Лейбниц механик тооцоолох төхөөрөмж бүтээсэн
 1866 онд W.T. Odhner механик тооцоолох төхөөрөмж бүтээж, түүнийгээ дэлгэрүүлсэн
 Энэ нь  механик тооцоолох төхөөрөмжийг хөндлөн хөшүүргээр эргүүлдэг тооцоолох төхөөрөмж болгон сайжруулж 1878 онд  дэлхийд анх бодит амьдралд ашиглах  жижигхэн хэмжээтэйгээр  худалдаанд гаргасан.
1.2.2 Автомат тооцоолон бодох төхөөрөмж
 1834 онд Ч. Бейбидж аналитик машины төсөөллийг гаргасан.
 Энэ хүн 19-р зууны английн математик бөгөөд, түүний судалгаа хийсэн  аналитик машин нь одоо үеийн компьютерийн эх үндэс юмаа.
1889 онд H. Hollerith  нь цоолдог картын систем бүтээсэн.
1.2.3 Цахилгаан, электрон автомат тооцоолол хэрэгжсэн нь
 -1939 он Атана Софт, Бэрри нь АВС ламптай машин бүтээсэн
-1941 он Zuse нь Z3-г бүтээсэн
-1943 он  АЙкэн нь МАРК-1-ийг бүтээсэн
-1946 он Мооклий ба Эккарт нь ENIAC-ийг бүтээсэн
-1949 он Вейркус нь програмаа дотроо агуулдаг, өөрчилж болдог EDVAC-ийг бүтээсэн
-1951 он Мооклий ба Эккарт нь  UNIVAC- компьютерийг  худалдаанд зориулан бүтээсэн
-1952 он Нейманы програмаа дотроо агуулсан өөрчилж болдог EDVAC-ийг бүтээсэн.
-1958 он Транзисторыг логик элемент болгон ашигласан компьютер бүтээсэн.
-1964 он  Интеграл схем ( IC )-г логик элемент  болгон ашигласан  компьютер бүтээсэн
 Эдгээр нь анх компьютер үүссэнтэй холбоотой бүтээсэн зүйлүүд юм. Харин орчин үед Эдгээрээс илүү хүчин чадалтай компьютерийг бүтээдэг болсон.
1971 оноос хойш  микро компьютерийг бүтээж эхэлсэн. Одоо үед  эндээс илүү  жижигхэн компьютер бүтээдэг болсон. Энэ нь цаашид улам  их хөгжих болон гэдэгт итгэлтэй
 байна.

Ээлжит хичээлийн хөтөлбөр

                                                   Ээлжит хичээлийн хөтөлбөр

Хичээлийн сэдэв:  “ y=a^x функцийн чанарууд : Илтгэгч тэгшитгэл , тэнцэтгэл биш бодох”

Хамрах хүрээ :  9-р анги ( Жирийн ).

Хэрэглэгдэхүүн : Анги , самбар, шохой, үзүүлэн таниулах тараах  материал, проектор.

Хичээлийн хэлбэр : Үйлийн баримжааг ялган таньж эзэмшихүй хэлбэрээр .

Хичээлийн хэрэгцээ: Хүүхдийн суурь хэрэгцээ буюу харилцах , хөгжих , судлах , өөрийгөө илэрхийлэх гэх мэт.

 Хичээлийн агуулга:

Агуулгын тогтолцоо
Ур ухаан	Судлагдахуун	Мэдлэг
- Дэвтэр дээрээ координатын хавтгай зурах - Хэрэглэгдэх хувьсагч тоо зэргийг дүрслэн бичих - y=2x+1 шугаман функцийн графикийг байгуулах		·         Функц гэж юу вэ? ·         Түүнийг хэрхэн хэрэглэх вэ? ·         Тэгшитгэл тэнцэтгэл бишийн  талаарх ойлголт

Хичээлийн зорилго :  y=a^x функцийн чанаруудыг таниулж эзэмшүүлэх, сургалтанд ашиглах чадвар төлөвшүүлэхийн зэрэгцээ илтгэгч тэгшитгэл тэнцэтгэл бишийг  бодох аргачлалд сургах.

Хичээлийн зорилт:   Дээрх сэдвийн хүрээнд дараах зорилтуудыг эзэмшинэ.

Зорилт	хэлбэр		Биелэлт
·         K1-Судлах сэдлийг төрүүлэх, энгийн бөгөөд ойлгомжтой хэлбэрээр. ·         K2-Илтгэгч функцийн чанаруудыг  амьдрал орчны жишээн дээр тайлбарлан ойлгуулах. ·         K3-Илтгэгч тэгшитгэл тэнцэтгэл бишийг ялган таниулж нэршүүлэн дадалжуулах. ·         K4-Хэрэглэгдэх нэр, томъёо, үгсийг сайтар тайлбарлан өгөх . ·         K5-Гүнзгийрүүлэн судлахад дөхөм болгох.	Шинэ мэдлэг олгох /Анги хамт олноор сурагчид биеэ даагаад/

Арга зүй :

Арга зүй
Хичээлийн хэлбэр	Хичээлийн арга	Хичээлийн хэрэглэгдэхүүн
Анги нийтээр ажиллах , багаар ажиллах , хосоор ажиллах ,багштай харьцан ажиллах	Тайлбарлан таниулах  , харилцан ярилцах , харьцуулан жиших, дүгнэн ярилцах	Сурах бичиг , дэвтэр ,үзэг үзүүлэн ,

 Агуулгын залгамж холбоо :

Агуулгын залгамж холбоо
Өмнө судласан	Одоо судлах	Цаашид судлах
ü      2-хувьсагчтай Тэгшитгэл тэдгээрийн систем . ü      2-хувьсагчтай Тэнцэтгэл биш тэдгээрийн систем. ü      Илтгэгч функц. ü      Рациональ илтгэгчтэй зэрэг ,чанар.	y=ax функцийн чанарууд .	ü      Логарифм (нэгж хичээлийн сэдэв ).

Хичээл явагдаж байх үед анхаарах зүйлс

·         Завсарлагааны хугацаа дуусч хичээлийн цаг эхлэх үед сурагчид дэвтэр ном , бусад хэрэглэгдэх зүйлсийг ил гарган байр байрандаа сууцгаасан байх.

·         Хичээлийн хугацаанд өөр зүйлд сатаарахгүй зөвхөн багшийн хэлж ,ярьж ,зааж байгаад анхаарлаа хандуулах.

·         Багшийг хичээл тайлбарлаж байхад анхааралтай сонсож ,бичиж ,тэмдгэлэх.

·         Идэвхтэй оролцох мэдэхгүй ойлгохгүй байгаа зүйлээ хичээлийн дараа асууж лавлах.

 Сургалтын орчин: Гэгээтэй нарны гэрэл ээсэн, цэцэг ургамлаар элбэг ямарваа нэгэн сурагчдын залхууг хүргэх хүчин зүйл үгүй орчны хувьд тохилог хичээл заалт явагдахад

тохиромжтой .

Хичээлийн явц:

Хичээлийн цаг / 40минут/	Хичээлийн элемент	Суралцах үйл ажиллагаа /Сурагчийн зүгээс/	Заах үйл ажиллагаа /Багшийн зүгээс/	Анхаарах үнэлэх зүйл
(3)’	Сэдэл төрүүлэх ба сэргээн  сануулах шат	Багштай мэндлэн суугаад багшийн ярихыг анхааралтай сонсох сэргэлэн цовоо байх	Сурагчидтай мэндлэн ирц бүртгэх гэрийн даалгавараа шалгах	Сурагчдыг бэлэн болж байгааг анхааран хичээлээ эхлүүлнэ.
(15)’	Асуудал дэвшүүлэх	Өнөөдрийн хичээлийн сэдвийн хүрээнд багшийн хэлж ярьж буйг сайтар бичиж тэмдгэлэн авах мөн	Орох хичээлийн сэдвийг танилцуулах, хичээлтэй холбоотой сэдэл төрүүлэх үүднээс богино хэмжээний жишээ сонирхуулан үндсэн хичээлдээ орох ингээд дуусмагц сурагчдад тодорхойлолт болон хичээлд хэрэглэгдэх үг үсэг тэмдэглэлүүдийг хэлэн бичүүлэх, тухай бүр дээр нь бяцхан тайлбар өгөх гэх мэт сурах бичгийн 119-121 хуудас хооронд .	Сурагчдыг бүгдийг нь хичээлд хамруулан , анхаарлыг нь зөвхөн хичээлрүү хандуулна.
(10)’	Асуудал шийдвэрлэх Шинэ мэдлэг бүтээх тайлбарлах	Сэдвийн хүрээнд судлагдах функцүүдийн бэлтгэсэн загварыг харан багшийн тайлбарлаж буйтай тулган дотроо дүгнэлт хийх түүнчлэн зэргийн чанаруудыг дэвтэртэй тэмдэглэн авах.	Үзүүлэн таниулах материалыг тараан өгч түүн дээр тулгуурлан сурагчдад хичээлээ  заах түүнчлэн жишээ бодлого бодож өгөх	Сурагчдын хэрхэн хийж байгааг хянан ажиглаж , урамын үгээр урамшуулан идэвхжүүлнэ.
(10)’	Бататгах дүгнэх	Энэ үесэд сурагч бүр багшийн өгсөн даалгаврыг амжилттай гүйцэтгэх	Багш дээрх агуулгын хүрээнд сурагчдаар дасгал бодлого бодуулж тодорхой нэг сурагчийг самбарт гаргах алдаа оноо дээр нь дүгнэлт хийх	Ойлгоогүй зүйлийг тайлбарлан өгнө.
(2)’	Гэрийн даалгавар	Гэрийн даалгавраа тэмдгэлэх Гэрт сурах бичгийн 120-122 дасгал бодлого бодох	Дасгал бодлого сурах бичгээс тэмдгэлүүлэх	Сурагчдын гэрийн даалгавараа тэмдгэлэн авч буйг анхаарна.

Хавсралт :

Илтгэгч функцийн чанарууд :

a>0 , a=1 y=a^x илтгэгч функц нь дараах чанаруудтай байна .

(1) Тодорхойлогдох муж нь   x € ]-∞;∞[ ;

(2) Утгын муж нь   y € ]0;∞[ ;

(3) a>1 үед y=a^x функц нь өсөх функц байна.

(4) 0<a<1 үед y=a^x нь буурах функц байна.

(5)  ординат тэнхлэгийн y=1 цэгээр огтлоно.

(6) o_x тэнхлэгрүү хязгааргүй ойртоно.

                               

a)                                                5-р зураг                                         b)

Эдгээр чанаруудаас    :      a^x=a^y     x=y

                                             a>1 үед a^x>a^y      x>y

                                             0<a<1 үед a^x>a^y      x<y ийм дүгнэлт хийж болох ба эндээс тэгшитгэл , тэнцэтгэл бишийг бодоход өргөн хэрэглэгдэнэ.

Тэгшитгэл ба тэнцэтгэл бишийг бод:

a)      (^8+6x =5                              

b)     6*^xx<13

c)      9^x- 12*3^x+ 27 < 0

   Хулгана нь мэдээллийг компьютерт хурдан хялбар оруулахад  зориулсан хэрэгсэл юм. Хулгана нь нэг ба гурван товчлууртай. Анх хулганыг Станборд судалгааны институтед анх гарсан. НЭрний хувьд анхны компьютерийн хулганууд залгуур нь жинхэнэ хулгана шиг ар талдаа  байсантай  холбоотой юм.




 Хулгана нь компьютерийн хамгийн чухал хэрэгслүүдийн нэг гэдэгтэй та маргахгүй биз. Тэгвэл дэлхийн хамгийн үнэтэй хулгана нь алтаар хийгдэж, алмазаар чимэглэгдсэн байдаг аж.

Энэ нь гарцаагүй шилдэг нь бөгөөд 24.000 ам.долларын үнэтэй. Хэдийгээр дэлхийн хамгийн хатуу чулууг ашиглаж хийсэн ч танд зөөлөн, тав тухтай санагдах болно.

 математик бол бүх шинжлэх ухааны хаан харин арифметик түүний хатан юм.
 Өдөр ирэх бүр геометр прогрес-р өсөж байгаа энэ амьдралдаа ухаалаг амьдрацгаая залуусаа.......................

hi nzuud aa nz n blogtoi bolsn shuu

 энэ хөөрхөн бамбарууш шүү

 amidral bol buh ymnii talbar